نکات مهم در انتخاب و خرید انواع گریس

آیا گریس خریداری شده عملکرد خوبی خواهد داشت؟ این سؤال یکی از مهم‌ترین پرسش‌های مطرح شده در هنگام انتخاب و خرید گریس است، چرا که پاسخ نادرست یا سریع به آن می‌تواند صرف هزینه بسیار اما غیرضروری و گاهی اشتباه! را به دنبال داشته باشد.

اگرچه اکثر افراد به اهمیت انتخاب گریس برای کاربردی خاص آگاه هستند اما زمانی که نوبت به انتخاب و خرید این ماده برای روانکاری تجهیزات، بالا بردن میزان کارایی و عملکرد آن‌ها در کنار کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری می‌رسد، تشخیص این‌که از میان انواع مختلف گریس موجود در بازار کدام یک برآورده کننده الزامات گفته شده است، کمی سخت خواهد بود. برخی نیز در این میان گریس را ماده‌ای همه‌منظوره تصور کرده و بدون در نظر گرفتن بعضی از عوامل، فاکتورها و نکات مهم در انتخاب و خرید انواع گریس، گریسی را که از برندی معروف است و به‌عنوان یک گریس باکیفیت شناخته می‌شود را خریداری نموده و استفاده می‌کنند که همین امر بر هزینه‌ی تعمیر و نگهداری به دلیل انتخاب نامناسب، اضافه خواهد کرد. ازاین‌رو بهتر است با در نظر گرفتن برخی از عوامل و نکات مهم در انتخاب گریس، نوع مناسب را برای افزایش میزان بهره‌وری در صنعتی مشخص یافته و خریداری کرد.

در ادامه این مقاله و در راستای انتخاب گریس مناسب، نکات و عواملی را که می‌بایست به آن‌ها در هنگام انتخاب و خرید گریس توجه داشت را بیان خواهیم نمود. پس با ما همراه باشید.

نکات مهم در انتخاب و خرید انواع گریس

در خرید گریس به‌عنوان یک روان کننده صنعتی، علاوه بر توجه به قیمت که همواره به‌عنوان مهم‌ترین عامل در اکثر خریدهای تجاری، برای تعیین نرخ بازگشت سرمایه کسب‌وکار شناخته می‌شود و حجم موردنیاز برای جلوگیری از اسراف یا کم بودن میزان گریس خریداری شده، می‌بایست برخی از شاخصه‌ها و عوامل را در نظر داشت:

رتبه‌بندی NLGI

توجه به رتبه گریس بر اساس رتبه‌بندی NLGI (انستیتو ملی گریس روان کننده آمریکا) را یکی از مهم‌ترین نکات و شاخص‌ها در هنگام انتخاب این محصول گفته‌اند. درواقع اولین شاخصی که نشان می‌دهد چه گریسی برای یک کاربرد مشخص مناسب است، همین رتبه NLGI می‌باشد.

این رتبه بر اساس غلظت یا همان قوام گریس صورت می‌گیرد به این شکل که تمامی گریس‌ها در ۹ گروه از ۰۰۰، ۰۰، ۰ تا عدد ۶ قرار گرفته‌اند.

گریس‌هایی که رتبه پایینی دارند میزان روغن پایه آن‌ها بالاتر و حالت فیزیکی آن‌ها رو به مایع است به گونه‌ای که گریس با رتبه ۰۰۰ کاملاً مایع است و عموماً برای روانکاری چرخ‌دنده‌ها استفاده می‌شود. این در حالی است که گریس با رتبه ۶ کاملاً سفت بوده و معمولاً برای آب‌بند کردن دستگاه‌ها به کار گرفته می‌شوند.

نکته ۱: در آب و هوای گرم‌تر نظیر خاورمیانه یا آفریقا، برای ایجاد ثبات و جلوگیری از انحلال، استفاده از گرید (رتبه) بالاتر بهتر است. البته برای برخی از کاربردها، ممکن است چنین نباشد.

نکته ۲: گریس‌هایی که دارای رتبه ۲ هستند، بیش‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

گرانروی گریس

دومین فاکتوری که می‌بایست در هنگام انتخاب و خرید انواع گریس به آن توجه شود، میزان گرانروی یا همان ویسکوزیته روغن پایه است.

مهم‌ترین ویژگی هر روان‌کننده، میزان گرانروی آن است. مقدار گرانروی با گرید ISO بر روی بسته‌بندی محصول نشان داده می‌شود.

برای آن‌که استفاده از گریس در موقعیت و کاربرد مشخص، مفید بوده باشد و به افزایش میزان بهره‌وری و عملکرد مناسب بیانجامد، لازم است گریس با ویسکوزیته معین انتخاب گردد.

در کاربردهای سرعت بالا، اگر که ضریب سرعت بالا باشد برای عملکرد مناسب می‌بایست گریسی با درجه ویسکوزیته پایین انتخاب شود. به عنوان مثال برای ماشین‌آلات صنعتی سنگین ممکن است به گریسی با ویسکوزیته ۴۵۰ نیاز باشد، در حالی که برای ماشین‌آلاتی چون تراکتور این میزان کم‌تر بوده و برای کامیون‌هایی که عمدتاً به یک برنامه پرسرعت نیاز دارند، برای حفظ کردن عملکرد بهینه یاتاقان‌ها از گریس با گرانروی روغن پایه ۲۲۰ استفاده شود.

نوع غلیظ کننده

از اصلی‌ترین اجزاء تشکیل‌دهنده گریس، غلیظ کننده است. غلیظ کننده (Thickener) همچون اسفنج به هم پیوستن روغن پایه در انواع مختلف را با افزودنی‌های گریس ممکن می‌سازد و باعث می‌شود که روغن از حالت مایع یا همان سیال به نیمه سیال تبدیل شود.

غلیظ کننده همچنین عملکرد گریس را بهبود بخشیده و میزان تحمل فشار توسط آن را افزایش می‌دهد.

غلیظ کننده‌ها در انواع مختلف و بر پایه فلزاتی چون لیتیوم، آلومینیوم، سدیم، کلسیم، پلی اوره و خاک رس تولید شده و برای ساخت گریس با ویژگی‌های مناسب برای کاربردهای خاص به روغن پایه اضافه می‌شوند.

در هنگام انتخاب و خرید انواع گریس بهتر است با توجه به انتظاراتی که از گریس مورد نظر در راستای بهبود عملکرد وجود دارد نوع مناسب انتخاب شود یا گریسی با همان نوع غلیظ کننده گریس قبلی خریداری شود تا از سازگاری آن اطمینان حاصل شود.

توجه به نقطه افت یا ریزش گریس (dropping point)

نقطه افت یا ریزش گریس به درجه دمایی اطلاق می‌گردد که در آن گریس حالت جامد خود را از دست داده و به مایع تبدیل می‌شود. این تغییر فیزیکی در گریس، نشان‌دهنده از دست رفتن عملکرد بهینه گریس است.

درواقع زمانی که دما به نقطه ریزش برسد، گریس کارایی خود را از دست خواهد داد (نقطه ریزش درواقع میزان مقاومت حرارتی گریس است). به همین دلیل زمانی که قرار است گریسی برای کاربردی خاص انتخاب شده و خریداری گردد، بهتر است به ماهبت آن کاربرد دقت شود به این معنا که اگر برای یک برنامه خاص دمای گفته شده ۲۵۰ درجه سانتی‌گراد باشد، گریسی انتخاب و خریداری گردد که دارای نقطه ریزش ۳۵۰ درجه سانتی‌گراد باشد.

نوع روغن پایه

اصلی‌ترین جزء گریس روغن پایه است. این روغن می‌تواند مصنوعی (سنتیک) یا معدنی باشد. بر اساس نوع کاربرد و شرایط نظیر مقدار دما، بار و فشار می‌بایست نوع مناسب از میان این دو را انتخاب کرد.

روغن سنتیک نسبت به روغن معدنی عملکرد بهتری در طیف وسیع‌تری از دما و در شرایط سخت‌تر دارد. از این رو در هنگام خرید گریس بر اساس شرایط، بهتر است نوع مناسب گریس طبق روغن پایه انتخاب شود.

از انواع مناسب گریس برای روان کاری می‌توان به گریس PAO اشاره کرد. روغن پایه این گریس، روغن سنتیک پلی آلفا الفین می‌باشد که به جهت برخورداری از خصوصیات منحصربه‌فرد و بسیار خوب در جهت کاهش اصطکاک و بالا رفتن میزان بهره‌وری و عملکرد برای روان کاری در صنایع مختلف از جمله صنعت خودروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

افزودنی EP

از دیگر نکاتی که در هنگام انتخاب و خرید انواع گریس باید به آن توجه کرد، دقت به برچسب “EP” است. این برچسب نشان‌دهنده‌ی وجود افزودنی‌های تحت فشار در گریس است. در گریس‌هایی که این برچسب را دارند مکمل‌هایی چون گرافیت و مولبیدن دی سولفید قرار دارند. وجود چنین افزودنی‌هایی مقاومت گریس را در برابر اصطکاک و سایش نسبت به گریس‌های معمولی بیشتر کرده و آن را برای استفاده به عنوان روان‌کار در صنایع مختلف مناسب می‌کند. البته باید توجه داشت که برای یاتاقان‌های موتور الکتریکی نمی‌توان از چنین گریس‌هایی استفاده کرد چرا که در صورت چرب شدن بیش از اندازه سیم پیچ‌های موتور، احتمال خوردگی آن‌ها بیش‌تر می‌گردد.

تذکر: علاوه بر افزودنی‌های تحت فشار توجه به دیگر افزودنی‌ها نیز لازم است. در واقع بهتر است بر اساس نیازها و انتظاراتی که از یک گریس برای کاربرد خاص وجود دارد نظیر کاهش خوردگی، اکسیداسیون و یا سایش، گریس مناسب با افزودنی مشخص انتخاب شده و خریداری شود.

مجموعه دانش‌بنیان آذر شیمی شریف را می‌توان به‌عنوان یکی از مجموعه‌های توانا در حوزه تولید محصولات شیمیایی با کیفیت از جمله گریس‌ها بر اساس نیاز صنایع مختلف معرفی نمود. این مجموعه به جهت وجود تحریم‌ها و با هدف تأمین نیاز صنایع داخلی به تحقیق و بررسی پرداخته و با به‌کارگیری نیروهای متخصص که از بهترین دانشگاه‌ها فارغ‌التحصیل شده‌اند علاوه بر فرموله و تولید محصول باکیفیت در جهت رضایت مشتریان، فرصت‌های شغلی و کارآفرینی خوبی را برای جوانان این مرزوبوم ایجاد کرده است.